Çevrimdışı

Şu Destanı; Tarihin M.Ö. 330-327 yıllarının olayları ile bağlantılıdır. İskender, İran ı ve Türkistan'ı istilâ etmişti. O zaman Saka hükümdarının adı Şu idi. Destanda anlatılmak istenen Türklerin İskender' le savaşını ve geriye çekilmeleri anlatılmaktadır. Doğuya çekilmeyen 22 ailenin Türkmen adıyla anılmaları ile ilgili sebeb açıklayıcı bir efsane de bu destan içinde yer almaktadır. Kaşgarlı Mahmud Divan ü Lügat-it Türk'de İskender' den Zülkarneyn olarak bahsetmektedir.

Destan kısaca şöyledir;
İskender, Türk memleketlerini almak üzere harekete geçtiğinde Türkistan'da hükümdar Şu isminde bir gençti. İskender in gelip geçici bir akın düzenlediğine inanıyordu. Bu sebeble de İskender le savaşmak yerine doğuya çekilmeği uygun bulmuştu. İskender in yaklaştığı haberi gelince kendisi önde halkı da onu izleyerek doğuya doğru yol aldılar. Yirmi iki aile yurtlarını bırakmak istemedikleri için doğuya gidenlere katılmadılar.

Bu gurubun izlerini takip ederek onlara katılmaya çalışan iki kişi bu 22 kişiye rastladı. Bunlar birbirleriyle görüşüp tartıştılar. 22 kişi bu iki kişiye: "Erler İskender gelip geçici bir kişidir. Nasıl olsa gelip geçer , o sürekli bir yerde kalamaz. Kal aç" dediler. Bekle , eğlen, dur anlamına gelen "Kalaç" bu iki kişinin soyundan gelen Türk boyunun adı oldu. İskender Türk yurtlarına geldiğinde bu 22 kişiyi gördü ve Türk'e benziyor anlamında "Türk maned" dedi. Türkmenlerin ataları bu 22 kişidir ve isimleri de İskender in yukarıdaki sözünden kaynaklanmıştır.

Türkmenler, Kalaçlarla birlikte 24 boydur ama Kalaçlar kendilerini ayrı kabul ederler. Hükümdar Şu Uygurların yanına gitti. Uygurlar gece baskını yaparak İskender in öncülerini bozguna uğrattılar. Sonra iskender ile Şu barıştılar. Uygur şehirlerini yaptıran İskender geri döndü. Hükümdar şu da Balasagun'a dönerek bugün şu adıyla anılan şehri yaptırdı ve buraya bir tılsım koydurttu.

Zamanımızda da leylekler bu şehrin karşısına kadar gelir, fakat şehri geçip gidemezler. Bu tılsımın etkisi hâlâ sürmektedir. Bu destana göre İskender Türkistan'a geldiğinde Türkmenlerin dışındaki Türkler doğuya çekilmişlerdi. İskender Türkistan da mukavemetle karşılaşmamış bu sebeble de ilerlememiştir. Ekseri göçebe olan Türkler İskender' in seferinden sonra şehirler kurmuş ve yerleşik hayatı geliştirmişlerdir.